Het zit er voor de meesten weer op; de zomervakantie. Ondanks dat Nederland behoorlijk in de ban van Corona is, hebben velen toch genoten van een vakantie. Traditioneel kijken wij weer uit naar de volgende vakantie. Maar tegelijkertijd wordt er ook gewaarschuwd voor een nieuwe ziektegolf. Hoe zit het eigenlijk met vakantie (van je medewerkers) en ziekte? In deze bijdrage wordt ingegaan op twee situaties: werknemers die ziek worden tijdens vakantie en (langdurig) zieke werknemers die op vakantie vertrekken.

Wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen en het verval ervan.

Een werknemer heeft wettelijk recht op vier maal het aantal uren dat hij per week werkt. Bij een volledige werkweek van 40 uur heeft hij dus recht op 160 uur vakantie, wat neerkomt op 20 vakantiedagen per jaar. Alle extra vakantiedagen boven op het wettelijke minimum waar een werknemer volgens de arbeidsovereenkomst of cao recht op heeft zijn bovenwettelijke vakantiedagen.

Wettelijke vakantiedagen die in het vorige kalenderjaar (vb. 2019) zijn opgebouwd, komen per 1 juli van het huidige kalenderjaar (vb. 2020) te vervallen, mits de werkgever de werknemer tijdig en op de juiste wijze heeft aangespoord vakantie op te nemen en heeft gewezen op het aanstaande verval van vakantiedagen. De grootste uitzondering op verval is eigenlijk als de werknemer door de werkgever niet in staat is gesteld vakantiedagen op te nemen. Voor bovenwettelijke vakantiedagen geldt iets vergelijkbaars, alleen verjaren die pas na vijf jaar. Dat is dus veel minder snel aan de orde.

Ziek tijdens vakantie

Wordt een werknemer tijdens een vastgestelde vakantie ziek (volledig arbeidsongeschikt), dan hoeft deze geen vakantie op te nemen. De ziektedagen gaan dan in beginsel niet van het vakantiesaldo af. Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid dient de werknemer een gehele vakantiedag op te nemen, dus ook voor het deel dat hij niet kan werken door ziekte.

Niettemin kan een werknemer er wel vrijwillig mee instemmen dat ziektedagen van zijn vakantiesaldo af gaan. Dat kan overigens alleen bij bovenwettelijke en niet bij wettelijke vakantiedagen. In plaats van het geven van individuele instemming ná het ziek worden, kan een bepaling waarmee de werknemer instemt in beginsel ook vóóraf rechtsgeldig worden opgenomen in de arbeidsovereenkomst, een arbeidsvoorwaardenregeling of cao. Dit kan ook alleen voor bovenwettelijke vakantiedagen wordt afgesproken.

Vakantie tijdens ziekte

Een (langdurig) arbeidsongeschikte werknemer die op vakantie wil, dient in principe wel vakantiedagen op te nemen. Die vakantiedagen gaan dus wel van het vakantiesaldo af. Ook bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid dient de zieke werknemer een gehele vakantiedag op te nemen.

De ratio hierachter is dat de zieke werknemer een re-integratieverplichting heeft. Hij dient er alles aan te doen om zo spoedig mogelijk op zijn werkplek terug te keren. Het recht op loondoorbetaling tijdens ziekte is gekoppeld aan deze re-integratieplicht. Wil een werknemer tijdelijk worden vrijgesteld van de re-integratieverplichting, dan dient hij in de regel vakantiedagen op te nemen. Daarbij maakt het in principe geen verschil of de werknemer re-integreert in het 1e of in het 2e spoor.

Net als niet-zieke werknemers dient de werkgever langdurig zieke werknemers aan te sporen en in staat te stellen om vakantie op te nemen. Wil de langdurig zieke werknemer echter niet op vakantie, dan kan de werkgever dat niet zomaar afdwingen. Een optie voor de werkgever zou kunnen zijn om eenzijdig vakantie vast te stellen. Dat moet dan wel bij cao zijn geregeld (art. 7:638 lid 2 BW).

Vervallen van vakantiedagen tijdens langdurige arbeidsongeschiktheid?

Zolang een langdurig arbeidsongeschikte werknemer in het geheel niet in staat is geweest enige re-integratiewerkzaamheden te verrichten, vervallen de wettelijke vakantiedagen in de regel niet. Deze situatie gaat eigenlijk pas spelen bij een arbeidsongeschikte medewerker die geruime tijd (vb. 1,5 jaar) doorlopend géén re-integratiewerkzaamheden heeft kunnen verrichten.

Gaat de langdurig arbeidsongeschikte werknemer (vb. na 1,5 jaar) toch weer re-integreren, dan zou de werkgever kunnen wijzen op het opnemen van de wettelijke vakantiedagen. Herstelt de werknemer uiteindelijk wél, maar heeft deze geen vakantie opgenomen dan geldt de wettelijke regeling voor het vervallen van wettelijke vakantiedagen. Voor bovenwettelijke vakantiedagen geldt hetzelfde met dien verstande dat deze pas na vijf jaar kunnen verjaren.

Meer weten?

Wil je meer weten over de regels rondom vakantie van je werknemers of weten hoe je kunt afspreken dat de vakantiedagen waarop de werknemer ziek was toch van het vakantiesaldo afgaan, neem dan contact op met ons kantoor. Wij informeren je graag over de mogelijkheden.

Wel zo handig in een tijd waarin ziekte de gemoederen flink bezighoudt.